Each year five million Americans get their wisdom teeth removed, which costs about 3 billion dollars in total medical costs. But for many it’s worth it since leaving them in can cause serious problems like gum infection, tooth decay, and even tumors.
Mỗi năm năm triệu người Mỹ đi nhổ răng khôn, tốn khoảng 3 tỷ đô la tổng chi phí y tế. Nhưng đối với nhiều người, điều đó đáng giá vì việc để lại những chiếc răng khôn có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng như nhiễm trùngnướu, sâu răng và thậm chí là khối u.
But wisdom teeth weren’t always the unwelcome threat we see today.
Nhưng [trước kia] răng khôn không phải lúc nào cũng là mối đe dọa mà chúng ta thấy ngày nay.
[Music]
Wisdom teeth have been around for millennia. Our ancient ancestors used them the same way we use our other eight molars: to grind up food, which was especially handy before the advent of cooking around 7,000 years ago back when our diet consisted of raw meat and plants that were fibrous and tough to chew. But once we got our hands on softer cooked foods, our powerful jaws no longer needed to work as hard, and shrank as a result.
Răng khôn đã tồn tại hàng thiên niên kỷ. Tổ tiên xa xưa của chúng ta đã sử dụng chúng giống như cách mà chúng ta sử dụng 8 chiếc răng hàm khác: để nghiền thức ăn, điều đặc biệt tiện lợi trước sự xuất hiện của việc nấu ăn vào khoảng 7.000 năm trước khi chế độ ăn uống của [con người] bao gồm thịt sống và thực vật có nhiều xơ và rất dai, khó nhai . Nhưng một khi chúng ta có được vào những thực phẩm nấu chín mềm hơn, bộ hàm mạnh mẽ của chúng ta không còn cần phải làm việc vất vả nữa, và kết quả là chúng co lại.
But here’s the problem, the genes that determine the size of our jaws are completely separate from the genes that determine how many teeth we grow. So, as our jaws shrank we still kept all 32 teeth and it eventually got to the point where there wasn’t enough space to fit all of the teeth.
Nhưng đây là vấn đề, các gen xác định kích thước hàm của chúng ta hoàn toàn tách biệt với các gen quyết định chúng ta sẽ mọc bao nhiêu chiếc răng. Vì vậy, khi hàm của chúng ta co lại, chúng ta vẫn giữ đủ 32 chiếc răng và cuối cùng không có đủ không gian để vừa cho tất cả.
But why did wisdom teeth specifically get the boot? Well, they’re at the last to show up to the party. Wisdom teeth don’t usually grow in until you’re between 16 and 18 years old. And by that time chances are your other 28 teeth have taken up all the available space in your mouth. In that case, instead of growing in like a normal tooth, wisdom teeth get trapped or impacted in your jaw, which often makes them grow in at oddangles and press against your back molars, causing pain and swelling. It also forms a narrow crevice between the teeth, creating the perfect food trap. This makes the tooth difficult to clean, which attracts more bacteria and can cause infection and tooth decay, eventually leading to gum disease if left untreated.
Nhưng tại sao răng khôn lại được khởi động một cách đặc biệt đến vậy? Chà, chúng là những chiếc răng cuối cùng đến dự tiệc. Răng khôn thường không mọc cho đến khi bạn từ 16 đến 18 tuổi. Và đến lúc đó, 28 chiếc răng khác của bạn đã chiếm hết chỗ trống trong miệng bạn. Do đó, thay vì mọc như răng bình thường, răng khôn bị mắc kẹt hoặc bị chèn ép trong hàm, điều này thường khiến chúng mọc ở các góc kỳ lạ và ép vào răng hàm sau, gây đau và sưng. Nó cũng tạo thành một kẽ hở hẹp giữa các răng, tạo ra một bẫy thức ăn hoàn hảo. Điều này làm cho răng không khó làm được sạch, thu hút nhiều vi khuẩn hơn và có thể gây nhiễm trùng và sâu răng, cuối cùng dẫn đến bệnh về nướu nếu không được điều trị.
But it gets worse, tooth decay can eventually destroy your wisdom tooth. So to save you and your teeth from such a horrible fate, dentists will often remove wisdom teeth before they go rogue. Seems reasonable, right?
Nhưng chuyện còn có thể trở nên tồi tệ hơn, sâu răng cuối cùng có thể phá hủy chiếc răng khôn của bạn. Vì vậy, để cứu bạn và răng của bạn khỏi một số phận khủng khiếp như vậy, các nha sĩ thường sẽ loại bỏ răng khôn trước khi chúng hành động. Nghe có vẻ hợp lý, phải không?
Well, it’s actually a controversial topic among some in the dental community. The worry is that we’re removing our wisdom teeth too frequently. Often when it’s unnecessary and the teeth pose no threat. Like if your mouth is big enough, or you’re one of the 38% of people who don’t develop all four wisdom teeth. In that case, risks from surgery like infection and nerve damage pose more danger than the teeth themselves. But the fact remains. When wisdom teeth do become a problem you’ll curse the day we invented cooking.
Vâng, nó thực sự là một chủ đề gây tranh cãi giữa một số người trong cộng đồng nha khoa. Điều đáng lo ngại là chúng ta loại bỏ răng khôn quá thường xuyên. Thông thường khi mà nó không cần thiết và răng không gây ra mối đe dọa. Giống như trong trường hợp miệng của bạn đủ lớn, hoặc bạn là một trong 38% số người không mọc cả bốn chiếc răng khôn. Trong trường hợp đó, rủi ro từ phẫu thuật như nhiễm trùng và tổn thương thần kinh còn nguy hiểm hơn bản thân những chiếc răng. Nhưng sự thật là khi răng khôn trở thành vấn đề bạn sẽ nguyền rủa cái ngày chúng ta phát minh ra nấu ăn.
go rogue /rəʊɡ/ (v) hành động (theo cách không được mong đợi, thường là gây ra thiệt hại)
controversial /ˌkɒn.trəˈvɜː.ʃəl/ [B2] (adj): gây tranh cãi
nerve /nɜːv/ [C2] (n): thần kinh
curse /kɜːs/ (v): nguyền rủa
ỦNG HỘ READ TO LEAD!
Chào bạn! Có thể bạn chưa biết, Read to Lead là một trang giáo dục phi lợi nhuận với mục đích góp phần phát triển cộng đồng người học tiếng Anh tại Việt Nam. Chúng tôi không yêu cầu người đọc phải trả bất kỳ chi phí nào để sử dụng các sản phẩm chất lượng của mình để mọi người đều có cơ hội học tập tốt hơn. Tuy nhiên, nếu bạn có thể, chúng tôi mong nhận được sự hỗ trợ tài chính từ bạn để duy trì hoạt động của trang và phát triển các sản phẩm mới.
Bạn có thể ủng hộ chúng tôi qua 1 trong 2 cách dưới đây. – Cách 1: Chuyển tiền qua tài khoản Momo. Số điện thoại 0886.630.599 (Chủ tài khoản: Nguyễn Thị Phương Thảo) Nội dung chuyển tiền: Ủng hộ Read to Lead hoặc – Cách 2: Chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng. Ngân hàng VIB chi nhánh Hải Phòng Số tài khoản: 071704060005623 (Chủ tài khoản: Nguyễn Thị Phương Thảo)
Nội dung chuyển tiền: Ủng hộ Read to Lead